De zorg voor ons erfgoed is in de afgelopen jaren flink veranderd. In het beleid voor archeologische monumentenzorg staat behoud van archeologie in de bodem (‘in situ’) centraal. Inmiddels tellen niet alleen archeologische maar alle cultuurhistorische waarden volwaardig mee in beslissingen over de ruimtelijke inrichting.
Goede zorg, helder beleid
De uitvoering van het erfgoedbeleid vraagt vooral van gemeenten de nodige kennis. Zij moeten besluiten wat er met erfgoedwaarden gebeurt: blijven ze wel of niet behouden? Met de juiste instrumenten, zoals een inventarisatie, erfgoednota en waardenkaart, houdt elke gemeente de regie in eigen hand en blijft haar rol transparant. Het voorkomt bovendien ad-hoc beslissingen.
Ook voor provincies, waterschappen en terreinbeheerders is het in kaart brengen van erfgoed nuttig, Niet alleen om te bepalen hoe er in ruimtelijke plannen mee omgegaan moet worden. Met een goed beleid blijft het erfgoed behouden en liggen er mooie kansen in cultureel en economisch opzicht.
Wet- en regelgeving
De Erfgoedwet en Omgevingswet zijn twee nieuwe wetten om de bescherming van het cultureel erfgoed in Nederland te regelen. De Erfgoedwet (vanaf 2016) bundelt zes wetten en regelingen voor het behoud en beheer van het cultureel erfgoed (o.a. de Monumentenwet 1988) en voegt er enkele nieuwe belangen aan toe. De Omgevingswet (vanaf 2022) brengt de wet- en regelgeving voor de fysieke leefomgeving samen. Ook de bescherming van (archeologische) monumenten, stads- en dorpsgezichten en cultuurlandschappen krijgen een plek in deze wet.
