Korte verbinding
Dat de Romeinen grote werken konden uitvoeren, weten we bijvoorbeeld uit West-Nederland. Denk aan het Kanaal van Corbulo. In Oost-Nederland was dat nog niet eerder aangetoond. De opgraving langs het dijkversterkingstraject Wolferen-Sprok, brengt daar verandering in. De mogelijke route van de daar opgegraven weg, lijkt erop te wijzen dat er ten noorden van de Waal een verbinding over land lag tussen Keulen en Valkenburg (ZH). Dat was een duidelijk kortere route dan vanuit Nijmegen via Arnhem-zuid (Castellum Meinerswijk) te moeten reizen.
Nederzetting
Langs het Romeinse kanaal, dat ruim 10 meter breed was, zijn meerdere Romeinse woonhuizen opgegraven. Deze waren deels netjes naast elkaar gelegen: een opvallend ordelijke indeling van de nederzetting. Naast de waterweg hebben meerdere families hun thuis gehad en samengeleefd. Daarnaast zijn de sporen opgegraven van een zogenaamd horreum, een soort Romeins pakhuis. Mogelijk had de nederzetting direct langs het kanaal een specifieke functie, bijvoorbeeld voor de overslag van goederen.
Romeinse waren
Langs de Romeinse weg zijn eveneens sporen van een Romeins huis opgegraven tussen de weide- en- en akkerpercelen. De opgegraven vondsten wijzen erop dat de bewoners langs de weg en het kanaal beschikten over typische Romeinse goederen. Denk aan wijn en olijfolie in grote amforen, olielampjes, glas en bijzondere kledingspelden.
Verkeersaders
Het Romeinse leger speelde waarschijnlijk een grote rol bij de ontwikkeling van deze grote infrastructurele werken bij Nijmegen. Het leger bezat de middelen en mankracht daarvoor. Langs de Romeinse wegen en kanalen zullen veel nieuwe nederzettingen zijn ontstaan of bestaande uitgebreid. Deze verkeersaders door het Romeinse rijk trokken ook handelsverkeer aan en maakten lange afstandsvervoer makkelijker.
De Romeinse weg was verhard met een mengsel van zandige klei en grind. Het grind werd waarschijnlijk in de directe omgeving, bijvoorbeeld in de stuwwal van Nijmegen, gewonnen zal per boot over de Waal naar Oosterhout zijn vervoerd. Het wegdek is enigszins schuin aflopend aangelegd met het hoogste punt in het midden. Zo kon water op het wegdek wegstromen in de bermgreppels naast de weg. De weg volgt de noordelijke Waaloever en zal met Romeinse landmeters en meettechnieken in het landschap zijn uitgezet.
Dichtgeslibd
De opgegraven weg en het kanaal zijn ongeveer 2000 jaar oud. De nederzetting langs het kanaal is waarschijnlijk een nederzetting die langzaam in omvang is gegroeid in de 1e eeuw na Christus. Het kanaal is in de loop van de Romeinse tijd weer dichtgeslibd. De weg werd na het vertrek van het Romeinse leger uit Nijmegen rond 105 na Christus waarschijnlijk niet meer onderhouden.
Vragen over dit project?
Eric Norde
Senior Projectleider RAAP Oost-Nederland
T 0575-567876