Wat is het? 

Het is een deksel van een uilenbeker. De deksel heeft de vorm van een uilenkop van circa 8 cm doorsnede en is gemaakt van Rijnlands steengoed. Het lichaam mist helaas. De kop lijkt beroet met een zwarte kolenstofaanslag, maar de geverfde oogranden en snavel met goudkleurige verf zijn zeer opvallend. Dit soort bekers dateert meestal uit de 16e en 17e eeuw. Ze werden voornamelijk als drinkbekers gebruikt en bij uitzondering als suikerpot, geurpot of decoratiestuk.

Waar en wanneer is het gevonden? 

In december 2020 tijdens opgravingen in de binnenstad van Harderwijk. De deksel lag in een grote, ingemetselde beerput in het 16e-eeuwse Blokhuis. Tijdens het zeven van de inhoud van de beerput door mijn collega’s Dean en Wietse kwamen de scherven van de uilenbeker uit de beer tevoorschijn.

Wat ging er door je heen toen je het voor het eerst zag? 

Toen we alle scherven bij elkaar hadden gepuzzeld, zijn ze meteen heel zorgvuldig aan elkaar geplakt om te reconstrueren. Het resultaat was verbluffend. Die goud omkranste ogen die je aanstaren, net echt!

Hoe zeldzaam is de vondst?

De vondst is erg zeldzaam! In heel Nederland zijn slechts rond de twaalf exemplaren bekend, waarvan niet één beker van steengoed aardewerk is gemaakt. De andere bekers waren van Fayence of roodbakkend aardewerk. Uilenbekers waren vaak in het bezit van rijkere huishoudens en gildes en werden als luxe cadeau gegeven. De bekers konden uit verschillende materialen gemaakt zijn, uit Zuid-Tirol zijn veel exemplaren van zilverwerk bekend. Op de borst van de beker werden vaak ook familie- of stadswapens aangebracht. De uil was in de 16e en 17e eeuw een allegorisch dier dat drankzucht verbeeldde en op sommige bekers staan ook teksten die juist tot drinken aanzetten.

Wat maakt deze vondst voor jou bijzonder?

Dit is al de tweede uilenbeker die ik in mijn loopbaan op een eigen opgraving vind. Gezien de zeldzaamheid van de bekers vind ik dit al een hele prestatie. De andere uilenbeker kwam ook uit een 16e-eeuwse beerput, maar dan in Arnhem. Ik ben van plan er nog veel meer te vinden!