Archeologische opgraving Borger-Daalkampen 3 van start
Lees hier wekelijks over de nieuwste ontdekkingen (Update: opgraving afgerond)
Week 1
De eerste week van de opgraving Daalkampen in Borger zit erop. De archeologen van RAAP zijn met twee teams vanuit het noorden en zuiden aan het graven. Zo werken ze in lange stroken van oost naar west naar elkaar toe. Vooral in de oostelijke helft van het terrein vinden ze veel sporen. Er zijn met name veel spiekers (gebouwtjes op palen voor de opslag van gewassen) gevonden en delen van prehistorische huisplattegronden. Uit een van de aangetroffen kuilen is een kruiwagen vol stenen verzameld. Daarbij zaten in elk geval stukken van een of meer maalstenen.
Week 2
In de tweede week van de opgraving Daalkampen in Borger hebben de archeologen grote vlakken open gelegd en heel veel sporen opgetekend. Meer dan de helft van het terrein is nu al onderzocht. Er zijn meerdere huisplattegronden van het type Elp uit de late bronstijd gevonden. Deze liggen vooral in de oostelijke helft van het gebied langs de IJzertijdstraat. Richting het westen neemt de spoordichtheid af en komen de archeologen vooral spiekers tegen, waarvan er al tientallen gevonden zijn. Verder zijn er kuilenclusters gevonden en een waterkuil. Een kuil die tussen de huisplattegronden lag, bevatte twee grote zakken vol aardewerkscherven. Waarschijnlijk dateren deze uit de late bronstijd.
Week 3
De derde week van de opgraving was een drukke week voor de archeologen. Ze hebben grote stroken vlak aangelegd en intussen zijn er al meer dan 3000 sporen gedocumenteerd. Hieruit zijn al 17 prehistorische huisplattegronden en 60 spiekers (voor opslag van gewassen) herkend. Na de analyse van de sporen, als de archeologen weer op kantoor zijn, zal dat ongetwijfeld meer worden.
Een vrijwel complete plattegrond van het type Elp uit de late bronstijd was op de open dag op donderdag 23 maart voor de bezoekers te zien. Met zo’n 200-250 mensen die op de opgraving langs gekomen zijn, was de open dag zeer geslaagd. Medewerkers van het Hunebed Centrum in Borger hebben de archeologen van RAAP geholpen en mensen rondgeleid, een archeologische hotspot gemaakt en een detector vindplaats voor kinderen aangelegd. Zij hebben die dag ook diverse foto’s gemaakt die op deze webpagina staan.
Onder de opgegraven vondsten zijn veel mooie scherven van prehistorisch aardewerk. Onder andere versierde randscherven, een randscherf met een oortje en een klein kommetje of lepeltje van aardewerk, een zogenaamde tonlöffel. In de loop van week 4 wordt de opgraving afgerond en zullen de putten weer dichtgemaakt worden.
Drone opname RAAP. Foto’s RAAP, Allie Goeree en Herman Heus
Week 4
Eind maart (vorige week) is de opgraving in Borger afgerond. De laatste stroken vlak zijn aangelegd en er moesten nog heel wat coupes gezet worden. Er kwamen ook weer mooie huisplattegronden tevoorschijn in het oostelijke deel van de opgraving. In totaal zijn er al 23 plattegronden van huizen herkend, vaak gaat het om het type Elp: lange woonstalboerderijen uit de late bronstijd (circa 1100-800 voor Chr.). Daarnaast zijn er al meer dan 60 spiekers gevonden, dat waren schuurtjes op palen voor de opslag van gewassen. De vierkante structuur die op de open dag was gevonden, is vermoedelijk een grafmonument geweest uit de late bronstijd. Helaas zijn er geen resten van verbrand bot of een urn bij deze structuur gevonden.
Nu de opgraving klaar is, worden alle putten weer dichtgemaakt en het terrein geëgaliseerd zodat het bouwrijp kan worden gemaakt voor de nieuwbouw. De archeologen gaan eerst alle vondsten wassen en drogen en de monsters uitzoeken. Daarnaast start het puzzelen met de overzichstkaarten met sporen van de opgraving. Mogelijk worden zo nog meer huisplattegronden en spiekers gevonden. Aan de hand van de eerste resultaten wordt dan een evaluatierapport opgesteld, met een voorstel voor de uitwerking van alle sporen, vondsten en monsters. Uiteindelijk zal er een eindrapport worden geschreven waarin alle resultaten bij elkaar worden gebracht, net als van de eerdere opgravingen in Daalkampen.
Vanaf 6 maart doen de archeologen van RAAP weer onderzoek in de wijk Daalkampen in Borger. De opgraving vindt plaats in het laatste nog braakliggende deel van de woonwijk Daalkampen, ten zuiden van het nieuwe Esdalcollege.
De archeologen verwachten opnieuw resten van prehistorische boerderijen met bijgebouwen en graanschuurtjes te gaan vinden. In 2020 en 2021 voerde RAAP opgravingen uit in Daalkampen fase 2, tussen de N374 in het noorden en de Poolse Bevrijderslaan in het zuiden. Dit gebied is inmiddels in ontwikkeling. Het nu te onderzoeken gebied – Daalkampen fase 3 – grenst hieraan en zal de komende jaren worden bebouwd. Omdat het niet mogelijk is om de archeologische resten duurzaam in de ondergrond te behouden, vindt een opgraving plaats, zodat de resten boven de grond kunnen worden veiliggesteld. RAAP voert de opgraving uit in opdracht van de gemeente Borger-Odoorn en het graafwerk wordt door Van der Wiel en Overvest gedaan. De opgraving zal ongeveer een maand duren.
Prehistorische nederzetting
Het gebied Daalkampen maakt deel uit van een uitgestrekte prehistorische nederzetting, waarin vanaf 1994 archeologische onderzoeken zijn uitgevoerd. Deze nederzetting is vanaf de bronstijd tot en met de late ijzertijd/Romeins tijd (1200 – 0 voor Chr.) bewoond geweest. Tot nu toe zijn er in de hele wijk Daalkampen al bijna honderd plattegronden van boerderijen uit de bronstijd en ijzertijd opgegraven. Ook zijn er veel sporen van bijgebouwen, spiekers (voor de opslag van gewassen) en kuilen met bijbehorende vondsten gevonden. Het is qua oppervlakte en aantallen boerderijen de grootste prehistorische nederzetting die ooit is opgegraven in Drenthe. De bewoningsgeschiedenis van Borger is hier bijna 3000 jaar geleden begonnen.
Reconstructie bronstijdboerderij. RAAP | Olav Odé
Video Daalkampen opgraving 2021
Tijdens de opgraving in maart 2021 kwam het Hunebedcentrum Borger langs op de opgraving Daalkampen fase 2 om een filmpje te maken. Hierin vertelt archeoloog Janneke Hielkema van RAAP uit wat er toen gevonden is: https://www.raap.nl/digitale-rondleiding-opgraving-daalkampen-bij-borger/