30 januari: RMO 12 Provinciën-lezing in samenwerking met RAAP over archeologie in Noord-Holland

2025 was het ‘Jaar van de Nederlandse archeologie’. Daarin zette het Rijksmuseum van Oudheden de archeologie van eigen bodem in het zonnetje, onder meer met de 12 Provinciën-lezingenreeks georganiseerd in samenwerking met RAAP. De serie gaat door in 2026 – totdat alle twaalf provincies aan bod zijn geweest. Op vrijdag 30 januari is het de beurt aan de provincie Noord-Holland, met drie lezingen over de bronstijd, kastelen en suiker.

 

Lezing bijwonen of via livestream volgen

Je kunt de lezingen live in het museum bijwonen of thuis via livestream bekijken. In beide gevallen is aanmelden via het RMO noodzakelijk. Met de toegestuurde link is de lezingenreeks nog tot twee weken na de uitzending terug te kijken. Aanmelden:

https://www.rmo.nl/uw-bezoek/activiteiten/12-provincien-lezing-provincie-noord-holland/

Met de toegestuurde link is de lezingenreeks nog tot twee weken na de uitzending terug te kijken.

  • Datum: vrijdag 30 januari 2026
  • Tijd: 14.00 – 16.00 uur (museum open vanaf 13.45 uur)
  • Locatie: Leemanszaal, Rijksmuseum van Oudheden of thuis via livestream
  • Entree: gratis (excl. museumentree)

Programma 30 januari, provincie Noord-Holland

 

Nieuwe ontdekkingen in bronstijd West-Friesland

Door Wouter Roessingh, senior KNA-archeoloog, ADC ArcheoProjecten

Oostelijk West-Friesland is bekend door de vele omvangrijke opgravingen van vindplaatsen uit de bronstijd (1600-800 v.Chr.). Al die onderzoeken laten zien dat de regio toen druk bevolkt moet zijn geweest. Kennis uit oude opgravingen wordt nu meegenomen in nieuw (gravend) onderzoek en dat levert veel nieuwe kennis op. In deze presentatie neemt Wouter Roessingh u mee in dit nieuwe onderzoek. Wat is er de afgelopen jaren allemaal ontdekt en wat zijn interessante onderzoeksthema’s voor de toekomst?

Afbeelding: ADC

Onderzoek naar verdwenen kastelen: kasteel Oud Haerlem herontdekt

Door Ferry van den Oever, geofysisch specialist (Saricon) en Nancy de Jong-Lambrechts (stadsarcheoloog Alkmaar)

In deze lezing nemen Ferry van den Oever en Nancy de Jong-Lambrechts u mee in de fascinerende wereld van de verdwenen kastelen van Noord-Holland. Ze laten zien hoe ze sporen hebben teruggevonden van kastelen die al eeuwenlang uit het landschap verdwenen zijn en welke aanwijzingen hen daarbij hielpen. Daarna zoomen ze in op kasteel Oud Haerlem. Met modern geofysisch onderzoek kwamen hier verrassende en bijzondere resultaten naar voren, waardoor dit verdwenen kasteel zijn geheimen prijsgaf.

Afbeelding: Saricon

Een kegel van suiker

Door Jørgen Veerkamp, senior archeoloog Monumenten en Archeologie, Amsterdam

 Suikerbakkers werden ze genoemd: de Amsterdamse ondernemers die vanaf 1593, met gebruik van aardewerken trechters, suikerrietstroop raffineerden tot het kostbare witte kristalsuiker. De productie van het benodigde aardewerk nam in Amsterdam een even grote vlucht als die van de suiker zelf. Vele honderdduizenden aardewerken trechters moeten hier zijn gemaakt. Toch zijn er bij archeologisch onderzoek in Amsterdam maar enkele complete exemplaren gevonden. Het verhaal over suiker in Amsterdam omspant de wereld vanuit de Middellandse zee, via Portugal en Antwerpen naar Brazilië en het Caribisch gebied tot aan een pottenbakkerij in Amsterdam.

Afbeelding: gemeente Amsterdam